در این گزارش به دنبال فایده و ضرر حذف ۴ صفر از پول نباشید، داستان جذاب تری برایتان تدارک دیده ایم. بالاخره صبح دیروز لایحه حذف چهار صفر از پول ملی و تعیین <<تومان>> به عنوان واحد پول ملی، به تصویب مجلس رسید و بعد از ۸۸ سال دوباره تومان پول رسمی کشور شد. البته از همان ۸۸ سال پیش هم که ریال واحد پول رسمی کشور شد جایگاهی بین مردم پیدا نکرد و در حساب و کتاب مردم کشورمان وارد نشد و تومان جایگاه اصلی را داشت. امروز باهم مروری خواهیم داشت به داستان تومان، ریال و قران در تاریخ دور و گذشته کشورمان.

یادگار دوران پرتغالی ها

داستان ریال پرتغالی و تومان مغولی!

اول فروردین سال ۱۳۱۱ بود که پهلوی اول <<ریال>> را به عنوان واحد پول ملی ایران انتخاب کرد، اما چرا <<ریال>>؟ ماجرا به ۵۰۰ سال پیش برمی گردد یعنی زمانی که پرتغالی ها برای خودشان ابرقدرتی بودند و اقتصاد جهانی را در دست داشتند. در آن دوران خلیج فارس هم مثل خیلی از دیگر نقاط جهان به اشغال پرتغالی ها در آمده بود. البته آن ها بعد از حدود ۱۱۰ سال حضور در خلیج فارس، از جنوب کشورمان به کمک انگلیسی ها که نقشه اشغال ایران را کشیده بودند، اخراج شدند؛ یعنی ۴۰۰ سال پیش درست زمانی که شاه عباس زمام کشور را در دست داشت. متاسفانه انگلیسی ها هم صد ها سال کشورمان را غارت کردند.

حتما الان این سوال برای تان به وجود آمده که خب ریال کجای این قصه قرار دارد. عجله نکنید ریال در اصل فارسی شده رئال است که معنی اش می شود <<سلطنتی>>. رئال واحد پول کشور های اسپانیا و پرتغال است. آن ها هر کشوری را که اشغال می کردند این واحد پولی را هم برای آن ها به یادگار می گذاشتند. به هر حال پرتغالی ها رفتند، اما ریال را در کشورمان به یادگار گذاشتند.

البته تنها ایران نیست که واحد پولی اش ریال است بلکه اگر دقت کنید چند کشور دیگر هم در حاشیه خلیج فارس از واحد پولی ریال استفاده می کنند، مثل عربستان، قطر، عمان و یمن و حتی برزیل هم واحد پول شان ریال است. هیچ وقت برایتان سوال پیش نیامده بود که چرا واحد پول ایران و عربستان یکی است؟ با این حال ریال هیچ وقت در زبان روزمره مردم به کار نرفت و بالاخره مانند پرتغالی ها، در حال اخراج از تاریخ کشورمان است و دوباره تومان به جایگاه خودش بر می گردد.


رد پای مغول ها

داستان ریال پرتغالی و تومان مغولی!

ماجرای <<تومان>>، اما به دوران اشغال ایران توسط مغول ها بر می گردد. مغول ها به هر ۱۰ هزار سرباز می گفتند تومان. فرمانده این ۱۰ هزار سرباز هم می شد، امیر تومان. بعد از اشغال ایران توسط آن ها، تومان وارد بازار معاملات ایران شد. در آن دوران هر تومان معادل ۱۰ هزار دینار بود البته تومان واحد پول نبود بلکه یک واحد محاسباتی برای پول بود. مثلا ما پول یک میلیونی نداریم، ولی برای شمارش یک میلیون استفاده می کنیم. آغا محمدخان قاجار اولین کسی بود که سکه های طلایی با عنوان تومان را به صورت رسمی در کشور رواج داد. سکه هایی با وزن های ۴، ۸ و ۱۶ گرم که به ترتیب نیم، یک و دو تومانی بودند.

نخستین اسکناس های رایج با واحد تومان هم در زمان ناصرالدین شاه و توسط بانک ایران در سال ۱۳۰۹ طراحی و چاپ شدند. این اسکناس ها با واحد پول تومان منتشر شدند و شامل اسکناس های یک، ۲، ۳، ۵، ۱۰، ۲۰، ۲۵، ۵۰، ۱۰۰ و ۵۰۰ تومانی بودند. نکته جالب این که حکومت ملی آذربایجان هم در سال ۱۳۱۴ به رهبری جعفر پیشه وری اسکناس یک تومنی، پنج تومنی، ۱۰ تومنی و ۵۰ تومنی داشتند.

البته نوشتار تومان در این اسکناس های حکومت آذربایجان به تومن تغییر کرد. حالا طبق قانونی که دیروز به پیشنهاد دولت و توسط مجلس تصویب شد، دوباره سکه ها و اسکناس های تومانی رواج پیدا می کند و دوران ۸۸ ساله ریال هم به انتها می رسد. از این به بعد باید به جای ۱۰ هزار ریال بگوییم یک تومان. اما برای واحد کمتر تومان باید چه کرد؟ با توجه به ماده یک لایحه تصویبی، هر تومان معادل ۱۰۰ قران می شود که خودش حکایتی جدا دارد.


حکایت <<قرون>>

داستان ریال پرتغالی و تومان مغولی!

قران یا همان قرون خودمان از دوره ناصر الدین شاه رواج پیدا کرد. محمد نوبخت در وبلاگش مدعی است، داستان <<قرون>> به این بیت از حافظ برمی گردد که می گوید: <<ساقیا می ده که رندی های حافظ فهم کرد/آصف صاحب قِرانِ جرم بخشِ عیب پوش>>. او در این مقاله تاریخی خود می نویسد: <<تمام این اتفاق به تفال ناصرالدین شاه به دیوان حافظ و تعلق خاطر وافر او برمی گردد.

او شبی به این بیت از حضرت حافظ رسیده و بعد از آن خودش را <<سلطان صاحب قِران>> و پول مُلک خود را <<قِران>> نامید.>> البته فرهمند علیپور هم در استوری اینستاگرامش نوشت: در گذشته در کشور ما یک قرن ۱۰۰ سال نبود و هر ۸۰ سال را یک قرن می گفتند و نصف آن را هم قران می گفتند. شاهی را هم که ۳۰ سال حکومت کرده باشد، صاحب یک قران حساب می کردند. ناصر الدین شاه هم در سی امین سال حکومتش سکه یک قرانی را منتشر و خودش را صاحب قران معرفی کرد و کاخ جهان نمای نیاوران را هم کاخ صاحب قرانیه نامید.

داستان ریال پرتغالی و تومان مغولی!

داستان

معبد سنگی آناهیتا؛ اثری باستانی در کرمانشاه

داستان‌های عاشقانه کوتاه، اما واقعی

در جست‌وجوی نویسندگان نوستالژی‌های مدرسه

۱۰ کتاب برتر ادبیات داستانی جهان

داستان مردگانی که به زندگی بازگشتند

داستان عاشقانه یک زوج قدیمی ویتنامی

ها ,تومان ,هم ,واحد ,پول ,سال ,واحد پول ,هم در ,پرتغالی ها ,۱۰ هزار ,اسکناس های

مشخصات

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها

شهرساز text021dis2006love مطالب اینترنتی مدرسه روستای لعل آباد ماهیدشت انجمن مدیریت پروژه پردیس پرشین تکست سنگواره ها سيــرِ سفــر دانلود برنامه کنکور سراسری99 آنلاین ordme003